Podcast #2 – Η χαμένη ταυτότητα του Ρεζά Γκολαμί
Το βιβλίο «Χαμένες Ταυτότητες» περιγράφει την πραγματική ιστορία ενός πρόσφυγα από το Αφγανιστάν στον δρόμο του για μια ελεύθερη ζωή.
Ο Ρεζά Γκολαμί γράφει για τη δική του ζωή, μια ζωή γεμάτη πόνο αλλά και ελπίδα. Μέσα σε κάθε δύσκολη στιγμή πάντα η θέληση του για ζωή επικρατεί. Ίσως γι’αυτό σήμερα βρίσκεται στην Ελλάδα, μιλάει άπταιστα ελληνικά και σπουδάζει στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο. Πώς έφτασε, όμως, μέχρι εδώ; Η ιστορία του μπορεί σας κρατήσει ξύπνιους τα βράδια, οι περιγραφές του μπορεί να σας αναστατώσουν, αλλά κλείνοντας αυτό το βιβλίο το σίγουρο είναι ότι θα ευαισθητοποιηθείτε ακόμη περισσότερο για το προσφυγικό ζήτημα.
«Το βάθος της ταλαιπωρίας που βίωσα δεν υπάρχει λέξη για να του δώσει μορφή. Για να γίνει κανείς φάλαινα πρέπει να πιει θαλασσινό νερό, να γευτεί τη γλυκόπικρη γεύση που αφήνει κάθε ιστορία. Συνήθως στη ζωή έχουμε επιλογές, αλλά υπάρχουν στιγμές που δεν μπορείς να επιλέξεις τον τρόπο με τον οποίο θέλεις να ζήσεις. Κάπως έτσι ξεκίνησε και η δική μου ζωή, δίχως επιλογή, δίχως όνειρα» διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο του βιβλίου.
Πρόσφυγας από 10 ετών
Ο Ρεζά Γκολαμί γεννήθηκε το 1988 στην Καμπούλ του Αφγανιστάν. Έζησε την παιδική του ηλικία σε μια χώρα διαλυμένη από τους εμφύλιους. Η επικράτηση των Ταλιμπάν τον ανάγκασαν να κάνει το πρώτο του πέρασμα ως πρόσφυγας στο Πακιστάν, αργότερα στο Ιράν, στην Τουρκία και έπειτα στην Ελλάδα. Ήταν περίπου 10 ετών όταν πήρε την πρώτη μεγάλη απόφαση. Με στόχο πάντα να στηρίξει οικονομικά την οικογένεια του ξεκίνησε να δουλεύει και να ζει ως ενήλικας ενώ ήταν ακόμη ένα παιδί. Δυστυχώς, η κουλτούρα του Αφγανιστάν και των όμορων κρατών επιβάλουν στα παιδιά μια ζωή δίχως αγνότητα, μια ζωή που είσαι υπεύθυνος για τον εαυτό σου και την επιβίωση σου από την εφηβεία.
Ο πόλεμος, η ωμή βία, οι δολοφονίες πολιτών που τα “πιστεύω” τους διέφεραν από αυτά των Ταλιμπάν, τα ανθρώπινα μέλη που κρέμονταν στους δρόμους, η υποβάθμιση της γυναίκας και αργότερα η ανατροπή και ο φανατισμός συνθέτουν ένα παζλ που έκαναν τη ζωή δυσβάσταχτη για όσους πολίτες ήθελαν να διεκδικήσουν το δικαίωμα τους στην ασφάλεια, στην ειρήνη, κάνοντας μονόδρομο την προσφυγιά. Και δεν είναι μια υπόθεση των τελευταίων δεκαετιών. Η προσπάθεια ελέγχου της χώρας είτε από τη Δύση είτε από την Ανατολή με την ιστορία να γράφεται με κόκκινο χρώμα κρατάει πολλά περισσότερα χρόνια.
Ο δρόμος για την ελευθερία για τον Ρεζά Γκολαμί είχε προορισμό την Ελλάδα, μια χώρα που το 2006 δεν είχε κάποια οργανωμένη διαχείριση στο θέμα των προσφύγων. Ήταν πολύ δύσκολη η προσαρμογή του εδώ και αντιμετώπισε μεγάλες γραφειοκρατικές δυσκολίες στη διαδικασία της εξασφάλισης ασύλου, αλλά και στην προσπάθεια του να εκτελέσει διαδικασίες που για κάποιον ντόπιο γίνονταν πολύ πιο γρήγορα. Στο εφιαλτικό ταξίδι που έπρεπε να κάνει σε μια βάρκα χωρητικότητας πέντε ατόμων ήταν το σημείο που έφτασε πιο κοντά στον θάνατο. Άλλωστε, έβλεπε για πρώτη φορά στη ζωή του τη θάλασσα.
«Ονειρεύομαι έναν κόσμο χωρίς σύνορα»
Με αφοπλιστική ειλικρίνεια ο συγγραφέας περιγράφει σκηνές σε όλες τις φάσεις της ζωής του. Ονειρεύεται έναν κόσμο χωρίς σύνορα καθώς κανείς όταν γεννιέται δεν τα γνωρίζει αυτά. «Έρχεσαι σε έναν κόσμο δίχως να γνωρίζεις τι σημαίνει εθνικότητα, γλώσσα, πατρίδα, χρώμα και θρησκεία» επισημαίνει σε κάποια σελίδα. Αυτά έρχονται αργότερα και ορθώνουν τείχη μεταξύ των λαών, επιβάλλουν τρόπους ζωής και θέτουν όρια. Ο Ρεζά καταφέρνει να δει τα πράγματα από μια διαφορετική οπτική. Αγαπά τη χώρα του, όμως, οι άνθρωποι που είναι στην εξουσία θέλουν να επιβάλουν τον δικό τους τρόπο ζωής σε ένα κράτος με περίπου 32 εκατομμύρια κατοίκους. Δεν έχει το δικαίωμα να ζήσει τη ζωή που θέλει.
Οι «Χαμένες Ταυτότητες» (εκδ. Τόπος) είναι ένα ανθρώπινο βιβλίο που ξεκινά με τις διηγήσεις του παππού και τον ρόλο που έπαιξε στη διαμόρφωση του χαρακτήρα του, που αναφέρεται στην απώλεια των οικογενειακών μελών όπως του πατέρα και της μητέρας, στην αξία της μόρφωσης και στην διακαή πίστη για ένα καλύτερο μέλλον, όχι μόνο για τον ίδιο αλλά και για όλους τους ανθρώπους που έρχονται σε παρόμοια μοίρα. Μια μαρτυρία, γραμμένη ψύχραιμα και πλαισιωμένη από ιστορικά γεγονότα, που όπως εύστοχα σχολιάζεται στο οπισθόφυλλο, «δίνει στον αναγνώστη να καταλάβει οριστικά και αμετάκλητα γιατί η προοπτική μιας ξεφούσκωτης βάρκας που θαλασσοδέρνεται στα κύματα μοιάζει για τον πρόσφυγα με ταξίδι προς την ελευθερία».
Ο Ρεζά Γκολαμί έχει βάλει στόχο να βοηθήσει όσους περισσότερους πρόσφυγες μπορεί να ενσωματωθούν και να λάβουν τη βοήθεια που ο ίδιος δυσκολεύτηκε να βρει. Έχει ενεργή παρουσία στην αφγανική κοινότητα και παλεύει για τα δικαιώματα των προσφύγων.
Ακολουθεί το podcast με όσα συζητήσαμε: